روابط میان معترضان و شــورای نظامی در پی حمله دوشنبه گذشته نیروهای امنیتی به تجمع تحصن کنندگانی که از چند هفته پیش در مقابل مقر فرماندهی کل نیروهای مسلح سودان تجمع کرده بودند و کشتن بیش از ۱۱۸ معترض رو به وخامت گذاشته است.

 این در حالی است که یکشنبه همزمان با آغاز نخستین روز نافرمانی مدنی نیز ســه معترض در خارطــوم در درگیری با نیروهای ارتش کشــته شدند.

 معترضان سودانی بر پایبندی خود به عصیان مدنی فراگیر تأکید کرده و نافرمانی را تنها راه ســرنگونی شورای نظامی و تحقق پیروزی انقلابیون عنوان کرده‌اند.

 اکنون در بسیاری از کشورهای عربی بویژه در شمال آفریقا مؤسسات قدرتمندی تحت عنوان «دولت عمیق» یا دولت پنهان در درون حاکمیت شــکل گرفته‌اند که زمــام امور را در پس پرده به دســت گرفته و اوضــاع را مدیریت می‌کنند.

قدرتمندترین نمونه دولت عمیق که ارتش در آن سهم بسیار زیادی دارد را آشکارا میتوان در مصر مشاهده کرد. در دیگر کشورها نظیر الجزایر، تونس و مغرب نیز چنین مؤسســاتی وجود داشته که در تلاش هســتند قدرت را در انحصار خود گرفته و حفظ کنند.

این واقعیت در مورد ســودان نیز صادق اســت. همزمان با آغاز موج انقلاب در کشــورهای عربی منطقه (سال ۲۰۱۱ )که دودمان بسیاری از حکومت‌های خودکامه در کشــورهایی نظیر مصر، لیبی و تونس را به باد داد، بسیاری از دیگر حاکمیت‌ها مانند سودان، مغرب، اردن و حتی برخی دولت‌های عربــی حوزه جنوبی خلیج‌فارس نیز از ترکشهای ایــن موج اعتراضات در امان نمانده و تحت تأثیر قرار گرفتند، اما این حرکت مردمی در این کشورها به نتیجه دلخواه و نهایی خود نرســید.

 حال و با گذشــت ۹ سال از آغاز انقلاب‌های عربی اکنون شاهد بروز تحولاتی در صحنه سیاسی و اجتماعی کشورهایی مانند سودان و الجزایر هســتیم که به نوعی از آن به موج دوم انقلاب تعبیر میشود.

 در مقابل این موج بیداری مردم، دولت عمیق حاکم در درون نهاد حاکمیتی این کشورها که به واسطه اعتراضات گذشته کارآزموده و باتجربه شده است، حاضر نیست براحتی حاکمیت را به مردم واگذار کند.

نظامیان ســودانی که سهم عمده ای در قدرت بازی میکنند با الگوگیری از تجربه مقابله با انقلاب مصر به دنبال آن هستند که بــا مدیریت تحولات به مرور زمان مردم را از صحنه کنــار زده و خود زمام امور قدرت را به دســت گیرند.

اکنون عبدالفتاح برهان، رئیس شورای انتقالی سودان با پشــتوانه دلارهای سعودی - اماراتی و حمایت غرب به دنبال آن است جا پای عبدالفتاح السیسی، همتبار مصری خود گذاشته و انقلاب مردم سودان را به نفع نظامیان مصادره کند.

 اگرچه ارتش سودان نهایت مقاومت خود را برای حفظ قدرت به کار خواهد بست، اما به نظر میرســد مردم این کشور نیز که با اســتمرار اعتراضات موفق شدند حکومت ۳۰ ساله عمرالبشیر را به تاریخ بسپارند، این بار نیز با اراده محکم خود چالشی بزرگ را برای دولت عمیقی که در راستای انحصار قدرت تلاش میکند ایجاد خواهند کرد.

/انتهای پیام